जसले यो कुरा नपढी हुन्थेन, उनले सायदै पढ्लान्किनकि उनीहरूलाई लकडाउन कस्तो रहेछ भनी गल्लीगल्ली, चोकचोकमा डुल्दै फुर्सद छैन । हाँसो र गिल्ला गर्दै फुर्सद छैन । धन्यवाद छ तपाईँलाई, जो पूर्ण अनुशासन पालना गरिरहनुभएको छ । दुःखको कुरा, तपाईं हामी...

सरकारले सहर र गाउँलाई फरक ढङ्गले हेरेको छ । सहरमा खानेपानीको ढल सरकारले बनाइदिने गर्छ । गाउँमा खानेपानी लैजानु पयो भने जनताले पानीको पाइप बोक्नु पर्छ । खाल्डो खन्नु पर्छ । पुर्नु पर्छ । यो अहिलेको रोग होइन । धेरै...

जनस्वास्थ्यको मूल उद्देश्य भनेको रोग लोगर उपचार गर्नुभन्दा लाग्न नदिनु हो । अहिले विश्वभरि महामारीको रूपमा रहेको नोबेल कोरोना भाइरस कोभिड १९ले मानव सभ्यतालाई नै चुनौती दिइरहेको छ । कोरोनाले अत्यन्तै संक्रामक रूप लिँदै गइरहेको छ । पहिलो पटक २०१९...

हाल सम्पूर्ण विश्व कोरोना भाइरस कोभिड १९ सँग जुध्न एकजुट भइरहेको अवस्था छ । हालै सम्पन्न भएको सार्क राष्ट्र र जी २० का राष्ट्रहरूबिच भएको भिडियो कन्फ्रेन्समा सम्पूर्ण राष्ट्रहरू एकजुट भई कोरोना भाइरसको महामारीलाई निर्मूल पार्न प्रतिबद्धता व्यक्त गरिरहेका छन्...

विश्वभर फैलिएको कोरोना भाइरसको त्रासका कारण सरकारले मुलुकमा लकडाउन गरेको छ । यो समयमा कतिपय मानिसहरूले घरमा बस्न आफूहरूलाई सकस भएको भन्दै साँझ ५ बजे पछि अन्य समयमा राज्यलेकर्फ्यु बेला झैँ घर बाहिर हुरुरु निस्कने गरेको देखिन्छ । सरकारले अकस्मात्...

अहिले विश्व कोरोना भाइरस कोभिड १९ र यसको सङ्क्रमणबाट आतङ्कित भइरहेका छ ।विश्वका धेरैजसो सहरहरू सुनसान भइरहेका छन् र कतिपय देशहरू लकडाउनको अवस्थामा छन् । हालसम्मको तथ्याङ्कअनुसार ४ लाख भन्दा बढी मानिसहरू यसबाट सङ्क्रमित भइसकेका छन् र २० हजारभन्दा बढीको...

कोरोना भाइरस के हो ? यसको सत्य के हो ? हामीमा के कस्ता त्रासहरू छन् र भोगिरहेका छौँ ? केके मिथहरू आइरहेका छन् ? वास्तविकता के हो ? सामाजिक सञ्जालमा आएका विषय कति सही छन्, कति गलत छन् ? आज...

अहिले नेपाल लकडाउन छ । कोरोना भाइरसले आक्रान्त बनेको चीन पुरानो सामान्य अवस्थामा फर्किँदै छ भने चीन छट्पटीमा हुँदा नेपथ्यमा बसेर हेरेका देशहरूमा कोरोना भाइरसले बल्ल ठूलो समस्याको रूपलिँदै छ। नेपालमा फ्रान्सबाट आएकी एक नेपाली युवतीलाई कोरोना देखिएपछि सरकारले अलिककदह्रो...

हिजोआज डायबेटिज अर्थात् चिनी रोगको विषयमा थाहा नपाउने मानिसहरूधेरै कम छन् । चिनी रोगलाई मधुमेह पनि भनिन्छ । चिनी रोगमा धेरै पिसाब हुनुकासाथै प्यास पनि बढी नै लाग्ने गर्छ । मुख सुक्नु, ज्यादा खाना रुचिहुनुका साथै दृष्टि कमजोर हुनु, दुब्लाउँदै...

पहिले पहिले पहाडमा बस्नेहरूले धित मर्नेगरी चामलको भात खान पाउँदैनथे । केही धनीमानीहरूलाई छाडेर पहाडमा बस्नेले चामलको भात खान विशेष चाडपर्व पर्खिनुपर्थ्यो । तिथि, श्राद्ध आउँछ, पाहुना त्यसमा पनि सम्धी नै आउन सक्छन् भनेर माटाका गाग्रातिर धान लुकाएर राख्नुपर्ने विवशता...

केही समययता कोरोना महामारी र यससम्बन्धी धारणा यसरी विकास हुँदै गएको देखियो कियस महामारीले ल्याएका केही उल्लेख्य कुराहरूमा वर्तमान विश्वका शक्ति संंघर्ष, महामारीको नाममा हुने राजनीतिका स्वरूप र विश्वव्यापीकरणको उल्टो प्रवाह र उग्रराष्ट्रवादको बढोत्तरी भइरहेकोपढ्न सकिन्छ । मार्च १५, २०२०...

आजभोलि हरेक दिनको सुरुवात कोरोना भाइरसको आतंक र सोसँग सम्बन्धित विषयहरू पत्रपत्रिका, अनलाइन समाचार, सामाजिक संजाल, रेडियोटेलिभिजन आदिमा पढेर, सुनेर वा हेरेर सुरु हुने गरेको छ । राती निदाउनुअघि पनि त्यस्तै कुराहरू मनमा खेलिरहने अवस्था बनेको छ । त्यसको अलावा...

जमिन कसको ? यो सबै नेपालीको प्रश्न हो । पहिलेको बनोटले जमिन सरकारको हो । त्यसैले पृथ्वीनारायण शाहले जमिन सिपाहीलाई दिए, तलबको रूपमा । तिनका छोराछोरीहरूलाई मरवट दिए, मरेका सिपाहीका सन्तानलाई पढाउनका लागि । मरवट भनेको वृत्ति पनि हो ।...

आजको पुस्ताको स्वभावलाई तपाईंहरुहेरेर पुराना पुस्ता किन दुखी हुन्छन् ? नौ महिना कोखमा भोगेका लाखौँ पीडा र वेदना अनि प्रसवको हण्डर जीवन र मृत्युको दोसाँध थियो । सन्तानको जन्मसँगै अघिका सारा वेदनालाई सन्तानको मुख हेरेरै बिर्सने ममता कति महान् हुँदो...

सृशष्टिको सार हो मान्छे, उच्चमा पनि उच्च छ सृष्टिको झार हो मान्छे, तुच्छमा पनि तुच्छ छ । निर्मोही व्यास (बग्दैबग्दै कवितासङ्ग्रहको 'विडम्बना' कविताबाट) व्यास दाइले निबन्ध विधाका प्रभेद नियात्रा र संस्मरण धेरै लेख्नुभएको छ । त्यसैले उहाँको साहित्यिक पहिचान विशेषतः...

मानसिक रोग लागेपछि कहाँ जाने भन्नेबारेमा घर परिवारमा सरसल्लाह हुने गर्छ नेपालमा । सुरुमा सबैभन्दा पहिला धामी झाँक्रीकहाँ जाने चलन छ । किनभने हाम्रो पनित्यसबेलामा संख्यामा कम थियोर कहाँ जाने भन्नेबारे थाहा थिएन । त्यसले गर्दा मान्छेहरूको जनविश्वास त्यसप्रति थियो...

नेपाली समाजको विकासको अवस्था, हाम्रो छिमेकमा भइरहेको कृषिको विकास, विगत ६० वर्षको योजनाबद्ध कृषि विकासका अनुभवहरू, समाजवाद उन्मुख हाम्रो राज्य र संविधानले प्रत्याभूत गरेको नागरिकका खाद्य सुरक्षा तथा खाद्य सम्प्रभुताको अधिकार, हाम्रो कृषि श्रमको अवस्था, केन्द्रीकृत विकास परम्परा तथा बसाइसराइ,...