केही समयदेखि मलाई शिक्षाका बारेमा लेख्ने हुटहुटी चलिरहेको छ । सायद जीवन र जगतका बारेमा नपरिकनै जान्नका लागि आवश्यक भनेको शिक्षा नै हो भन्ने अनुभव अब आएर घनीभूत भएको मनमा । त्यसो त के पो गर्न सकियो र ? तर...

पत्रकारिता सुरु गरेको एक डेढ वर्षपछि मात्रै पत्रकारिता सम्बन्धी प्रशिक्षणमा सहभागी हुने अवसर पाइयो । पत्रकारितासम्बन्धी सैद्धान्तिक ज्ञान बिनै आफूलाई श्रमजीवी पत्रकार बनाउने धृष्टता मैले गरेकोे थिएँ । एक राष्ट्रिय दैनिकको ज्यालादारी जिल्ला समाचारदाताको रुपमा पत्रकारितामा श्रम जीवन सुरु गरेकै...

हाम्रो धर्मशास्त्रहरू अनुसार हिन्दू जीवनको लक्ष्य मोक्ष प्राप्ति हो । उनीहरूको अनुसार जीव कर्मअनुसार पुनर्जन्मको चक्रमा फसिरहन्छ र नियतिको विधान अनुसार नै संसार चलिरहेछ । व्रत, उपवास, हवन, यज्ञ, जोगी सन्यासीहरूलाई आदर सत्कार, तीर्थयात्रा, पूजाअर्चना पनि यिनै विधानहरू मध्ये एक...

जति कसम खाए पनि अचेल देशमा रमिता छ। हत्तेरिका जीवनमा एकपटक कवि कर्ममा होमिएपछि कविताले नछाड्ने रहेछ। मुलुक हल्लिएको बारे केही कोरकार गरौ भन्ने आशयले लेख्न बसेको अरुण थापाको गीतको पंक्ति र इन्द्रबहादुर राईको 'आज रमिता छ' बडो सटीक लागे।...

नेपालमा भ्रष्टाचार पञ्चायतीब्यवस्थामा पनि थियो । तर अहिलेको जस्तो खुलमखुला चारैतर्फ भ्रष्टाचार थिएन । केहि सिमित ठाउँहरुमा सिमित व्यक्तिहरुमाथि थियो । त्यो बेला शक्तिको श्रोत दरबारमा बस्ने उच्चपदस्थ ब्यक्तिले बिभिन्न ठेक्का तथा लाइसेन्स मिलाइदिए बापत कमिसन खाने गर्थे भन्ने सुनिन्थ्यो...

मेरो पहिलेको भनाई यस पूर्वको कार्यपत्रकोगन्तव्य शिक्षा राज्यको प्रत्यक्ष जिम्मेवारीमा निशुल्क र गुणस्तरीय हुनुपर्छ । शिक्षामा व्यापार निषेध गर्नुपर्छ । शिक्षामा जोनिङ सिस्टम लागू हुनुपर्छ । जो जहाँ जन्मिन्छ, हुर्किन्छ त्यहीँ अध्ययन, अध्यापन गर्नुपर्छ । स्कूल, कलेज र विश्व विद्यालयहरू...

मैले पाएको पहिलो शिक्षा भनेको सत्यको खोजी गर्दा धेरै समस्याहरु आउँछन्, धैर्यताका साथ त्यसको खोजी आवश्यक छ । कल्पनाले सत्यको नजिक पुर्याउँछ कि सत्यले कल्पनाको संसारमा विचरण गराउँछ ? यसको पनि खोजी आवश्यक रहेछ । एउटा आदर्शप्रति सचेत मानिसको प्रतिबद्धता...

नेपाल प्रज्ञा-प्रतिष्ठानको वर्तमान प्राज्ञ परिषद्ले एकपछि अर्को गर्दै शृङ्खला बद्ध रूपमा नेपाली भाषामाथि प्रहार गरिरहेको छ । परिषद् गठन हुने बित्तिकै नेपाली भाषा, शब्दकोश र व्याकरण विभागबाट नेपाली शब्द हटाइयो । सुझाव दिदा त्यसलाई विरोधका रूपमा लिइयो । कुलपतिले एउटा...

तनहुँ र चितवनको उपनिर्वाचनले क्षमतावान तथा इमान्दार युवाहरु खोजेको अर्थात् पुराना राजनीतिक शक्ति प्रति बिद्रोह गरेको देखियो। अर्कोतर्फ मधेश प्रदेशमा रहेको बारा जिल्लामा अझैपनि जातीय मतलाई आधार मानेको रुपमा देखियो । तराईको विकासलाई अझैपनि पहाडीयाले नगरिदिएको , मधेसीलाई सत्तामा अवसर...

हामी साँच्चै संक्रमण कालमा छौँ, चाहे त्यो साँस्कृतिक फाँटमा होस्, शिक्षाको अवस्थामा होस् , विज्ञान प्रविधिका कुरामा होस् या सूचना प्रविधिका बारेमा होस् या कानुन कार्यान्वयनका क्रममा होस् । एकातिर विज्ञान प्रविधिको तीब्र विकास भइरहेको छ र मानवीय क्षमता र...

सरकार गठनको लामो समय भइसक्दा पनि सरकारले अझै पूर्णता पाउन सकेको छैन । सत्ता गठबन्धनमा आएको फेरबदलका कारण लामो समयदेखि अधिकांश मन्त्रालय प्रधानमन्त्रीसँगै रहेका छन् । प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले चैत ६ गते विश्वासको मत लिए लगत्तै केही दिनमा नै...

यी हरफहरू लेखिरहँदा मेरो हातमा एउटा प्रकाशित र अर्को प्रकाशोन्मुख गरी दुई वटा ग्रन्थ रहेका छन् । श्रीनागेश्वर गुठीको सङ्क्षिप्त चिनारी (२०७९) र प्रकाशोन्मुख नेपाल, चीन, भारतको सङ्क्षिप्त इतिहास सङ्ग्रह लाई सरसर्ती नियाल्ने अवसर पाएँ । यी दुवै ग्रन्थका लेखक...

विश्वभर नै एउटा बहस सुरु भएको छ, शिक्षा कस्तो हुनुपर्छ ? जुन देश तथा समाजमा शिक्षा प्रभावकारीरुपमा प्रयोगमा छ भन्ने मानिएको हो, त्यहाँ पनि अझ प्रभावकारी कसरी बनाउन सकिन्छ भन्ने बहस छ । विभिन्न जीवन दर्शनहरूको आधारमा जीवन यापन गर्नका...

रवि लामिछानेको नेतृत्वमा रहेको राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी र घण्टीको पक्षमा चुनावी अभियान चलाउने मध्येमा हामी पनि पर्छौ । कांग्रेस, एमाले र माओवादी लगायतका दलहरुले बर्षौ सत्तामा रहेर जनमत भजाए पनि देश र जनताको दुर्गति झन् धेरै भयो भनेरै हामीले बैकल्पिक...

बालापनका कुरा । आफ्ना बालापनका कुरा त अब कतै कतै सम्झनामा झल्याक्क झुलुक्क आउँछ त्यो पनि प्रसङ्गमा । मेरो मावल पगरबासको अमल बोट भन्थे क्यारे, ढुङ्गेल गाउँमा थियो । थियो भन्नु पर्यो किनभने ठुला मामा धीरप्रसाद उपाध्याय ढुङ्गेल समेत महोत्तरीको...

काठमाडौँ ।नेपाली जनताको सङ्घर्ष पूर्ण योगदानबाट नेपाल सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रमा प्रवेश गरेको १४ वर्ष पूरा भएको छ । विसं २००७ को राजनीतिक परिर्वतन हुँदै २०४६ सालको आन्दोलन, माओवादी जनयुद्ध र २०६२/६३ को जनआन्दोलनपछि संविधानसभाको पहिलो बैठकले २०६५ जेठ १५ गते...

गिरिजा प्रसाद कोइरालाको कुशासन र भ्रष्टाचारले बिद्रोह जन्माउने बातावरण बन्दै गएको थियो । त्यहि बेलामा सत्तामा जाने छोटो बाटोको रुपमा छविलाल उर्फ पुष्पकमल दाहालले पश्चिम रोल्पा रुकुमका सोझा मगरलाई आन्दोलनमा घसिटेर बिद्रोह सुरु गरे । त्यतिखेर भारतीय विस्तारवादर अमेरिकी साम्राज्यवादको...