गत असोज ६ गते सहाना प्रधान प्रतिष्ठानद्वारा आयोजित पाँचौँ सहाना प्रधान स्मृति दिवस कार्यक्रममा उहाँको बहुआयामिक व्यक्तित्व र योगदानका बारेमा चर्चा भएको सुनियो । २००४ सालको उपत्यकाव्यापी जनप्रदर्शन, २००७ सालको क्रान्ति, २०३६ सालको आन्दोलन र जनमतसंग्रह, २०४२ को सत्याग्रह, २०४६...

विश्वभरका कवि र गीतकारहरूले हृदयबारे यतिका शब्द खर्चेक़ा छन्, जसको गणना गर्नअसम्भव नभए पनि सजिलो भने छैन । यस्तो हुनुका पछाडि विज्ञानको विधार्थी भएका नाताले मलाई यस्तो अदृश्य भाव सम्प्रेषण कवि हृदयसम्म कुनै अज्ञात मार्गबाट आइपुगेको प्रतीत हुन्छ, जसको वास्तविक...

विश्वमा एउटा समय थियो । त्यो समय शीतयुद्ध कायम थियो । जतिखेर महाशक्ति राष्ट्रहरू थिए, हामी अल्पविकसित र त्यसभन्दा अगाडि उपनिवेश थियौँ । विश्व व्यवस्थाको इतिहासलाई हेर्यो भने जबजब विज्ञान र प्रविधिको क्षेत्रमा नयाँनयाँ अन्वेषणले नयाँ चिज ल्याउँछ, जुन देशले...

नेपालको वर्तमान सीमा पृथ्वीनारायण शाहले थालनी गरेको एकीकरणले अन्तिम रूप लिएपछि स्थिर भएको हो । पृथ्वीनारायण शह, बहादुर शाह, राजेन्द्रलक्ष्मी, भीमसेन थापा हुँदै जंगबहादुर राणासम्म नेपाल एकीकरणको अभियानले गति लिएको थियो । पूर्वमा मेचीदेखि पश्चिममा महाकाली नदीसम्म (महाकालीपारिका चाँदनी र...

अन्ततः स्वामी चिन्मयानन्दलाई प्रहरीले गिरफ्तार गरेको छ । केही समयपूर्व २३ अगस्ट २०१९ का दिन उनकै मातहतको संस्थाले संचालन गर्ने ल कलेजकी एक जना महिला विद्यार्थीले उनीमाथि यौन शोषणको आरोप लगाएकी थिइन् । ७२ वर्षीय स्वामी चिन्मयानन्द भारतका पूर्वप्रधानमन्त्री अटलविहारी...

चीनका वर्तमान राष्ट्रपति सी जिनपिङले चिनियाँ विशेषताको समाजवादी व्यावस्थाले चीनलाई विश्वको एक सर्वशक्तिमान राष्ट्रको रूपमा उभ्याएको छ । यही समाजवादी मोडेलमा आधारित नीतिमार्फत् चीनको विकास समृद्धि, आर्थिक एकीकृत खुलापनमा आधारित समतामूलक समाजको स्थापना माओलगायत चीनका अन्य नेतृत्वले परिकल्पना गरेको मानव...

विश्व राजनीतिक नेताहरूको इतिहास हेर्दा आफ्नो देश बदल्ने र संसारलाई विचार व्यवहारबाट बदल्ने केही नेताहरू जन्मिएका देखिन्छ । जुनसुकै राजनीतिक दर्शन र विचारधारा मान्ने भए पनि उनीहरूबाट गरिने अपेक्षा भनेको सुखी जनता, समृद्ध देश नै हो । सन् २०१९ का...

२०१३ मा सी जिनपिङ्ले आफ्ना प्रवचनमा पुरानो रेशम मार्गलाई आजका आर्थिक विकाससँग जोड्ने विषय उल्लेख गरे । त्यसैलाई अहिले बेल्ट एण्ड रोड इनिशिएटिभ् भनिएको छ र यो विश्वव्यापी बहसको विषय बनेको छ । चिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टीको १८ औँ महाधिवेशनका दौरान...

नेपालको संवैधानिक विकासक्रम २००४ सालबाट सुरु भएको थियो । नेपाल सरकारको वैधानिक कानुन, २००४ राणा प्रधानमन्त्री पद्मशम्शेरले निर्माण गरेका थिए । झण्डै सय वर्ष लामो जहानियाँ राणा शासनविरुद्ध आन्दोलन चर्किन थालेपछि दुनियाँका आँखामा छारो हाल्न पद्मशम्शेरले संविधानको तुरूप फालेका थिए...

नेपालको संविधान, २०७२ ले जुन संविधानवादको प्रत्याभूति दिनुपर्ने थियो, त्यो हुन सकेन भनेर भन्दा अप्ठ्यारो लाग्छ तर संविधानमा लेखिएको पूर्ण प्रेस स्वतन्त्रता कुण्ठित हुने गरी बारम्बार सरकारी व्यवहार दोहोरिन थालेको छ । संविधान मूलतः प्रजातान्त्रिक हक अधिकारका लागि चाहिने हो,...

देशमा चलेका लोकतान्त्रिक आन्दोलनबाट प्राप्त उपलब्धिको निसानीको रूपमा २०७२ असोज ३ गते जारी भएको संविधान हामी समक्ष छ । यो संविधान धेरै अर्थमा प्रगतिशील छ । व्यापक सन्दर्भमा कुरा गर्दा यसले लोकतान्त्रिक मूल्यमान्यतालाई धेरै हदसम्म स्वीकारेको छ । अर्को महत्त्वपूर्ण...

संविधान राज्यको मूल कानुन हो । संविधान विशुद्ध कानुनी नियमको सँगालो मात्र होइन । यसलाई सबै कानुनको जननी भनिन्छ । यससँग बाझिएका कानुनहरू बाझिएको हदसम्म अमान्य हुन्छन् । संविधान राजनीतिक एवं कानुनी दस्तावेज हो । राजनीतिक दस्तावेज हुनुको कारण देशको...

घटना १ एउटा दैनिक अखबारमा समाचार सम्पादकका रूपमा मेरा एक जना अग्रज हुनुहुन्थ्यो । अखबारमा रिपोर्टर र डेस्कका साथीहरू पनि स्वाभाविक रूपमा कुनै न कुनै राजनीतिक दल वा ती दलका नेता निकट नहुने कुरै भएन, किनभने उहाँहरू पनि अमुक राजनीतिक...

हाम्रो संस्कृतिमा यमलाई मृत्युका देवता, वरुणलाई जलका देवता, सरस्वतीलाई विद्याको देवता भनेर पूजा गर्ने चलन छ । कुनै पनि तत्त्वविशेषलाई सम्बन्धित देवतासित जोडेर सम्मान गर्नु सनातन परम्परा हो । हुनत सबै धर्मले विशेष विषयलाई विशेष देवतासित जेड्ने गरेको इतिहास पाइन्छ...

संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपालको नयाँ संविधान जारी भई लागू भइसकेको अवस्था छ । संघ, प्रदेश र स्थानीय तहका निर्वाचन सम्पन्न भई ती वैधानिक तवरले संचालनमा आएर आफ्ना नियमित कार्यहरू गरिरहेको अवस्था छ । संघीय संरचनाअनुसारको राज्य संरचना निर्माण भएर दैनिक...

सीओपीडीको न्वारान सीओपीडीको न्वारान धेरैपल्ट भएको इतिहास छ । पुरानो दमखोकीलाई सीओपीडी भन्ने नाम दिइएको धेरे वर्ष अगाडिदेखि यो रोगका विषयमा वैज्ञानिकहरूले छलफल गरेका पाइन्छ । सन् १६७९ मा स्विट्जरल्याण्डका थिओफाइल बोनेटले सीओपीडीलाई भोल्युमिनस लङ्ग्स अर्थात् फुलेको फोक्सो भनेका रहेछन्...

कहिलेकाहीँ लाग्ने गर्छ, घरको कामबाट गृहिणी महिलाहरूलाई कहिले मुक्ति मिल्ने होला ? न सन्चो छैन भन्न पाउनु, न आज थकाइ लागेको छ भन्न पाउनु, न त आज मलाई अल्छी लागेको छ भन्न पाउनु वा घरका सबै जनालाई एक दिनलाई भोकै...